खोटाङ– बुबाको पालादेखि गरिँदै आएको बदाम खेतीलाई व्यावसायिक बनाएका हलेसी तुवाचुङ नगरपालिका-८ का निरकुमार राईले बर्सेनि लाखौं आम्दानी गर्दै आएका छन् । 

बाजे र बुबाको पालामा घरमा खानका लागि गरिएको बदाम खेतीलाई निरकुमारले नगदे बालीको रुपमा व्यावसायिब बनाएपछि उनको आम्दानीको मुख्य स्रोत बनेको छ । यसपालि मात्र बदाम बेचेर १ देखि डेढ लाख रुपैयाँ आम्दानी हुने उनको अनुमान छ । 

बजारमा बदामको माग र मूल्य राम्रो भएको हुँदा मनग्ये आम्दानी भइरहेको उनले सुनाए । उनका अनुसार हाल बदाम घरैमा पाथीको ३५० देखि ४०० रुपैयाँसम्ममा बिक्री हुँदै आएको छ । 

नगरपालिकाले बदाम उत्पादनमा सहयोग पनि गर्दै आएको छ ।  वडा कार्यालयबाट गाउँ,  टोलमै आएर घरधुरी संख्या र क्षेत्रफलका आधारमा बीउबिजन, किटनाशक औषधिलगायतका सामग्री निःशुल्क उपलब्ध गराउँदा उत्पादनमा टेवा पुगेको उनले सुनाए । 

वडा नं ८ मा सबैभन्दा बढी बदाम उत्पादन हुने गरेको पालिकाका कृषि शाखा संयोजक राजु साहले पालिकाखबरलाई जानकारी दिए । हलेसी तुवाचुङमा ११ वडा छन् । ती मध्ये वडा नं २, ३, ५ र ११ का आंशिक क्षेत्रमा बदाम उत्पादन हुने गरेको उनले बताए । 

नगरपालिकामा ४० हेक्टर जमिनमा बदाम उत्पादन हुने गरेको छ । चालु आर्थिक वर्षमा ३७ दशमलब ९२ टन बदाम उत्पादन भएको हो । २३.०७ टन बदाम विक्री भइसकेको छ भने बाँकी १४.८४ टन बीउ र बेमौसममा बिक्रीका लागि राखेको साहले बताए ।

जिल्लाका १० वटा स्थानीय तहमध्ये तुवाचुङ नगरपालिकामा सबैभन्दा धेरै बदाम उत्पादन हुने गरेको उनको दाबी छ । कृषि संयोजक साहकाअनुसार गत वर्षको तुलनामा यस वर्ष पानी बढी परेकोले बदाम उत्पादनमा कमी आएको छ । 

व्यावसायीले उत्पादित बदाम हलेसी बजार, दिक्तेल, बराहपोखरी, ओखलढुङ्गालगायतका बजारमा बिक्री गर्ने गरेको बताए । ‘धितुङ, दुर्छिम, बाहुनीडाँडा र अन्य वडामा पनि बदाम खेती गरिन्छ,’ उनले भने ।

बदाम खेतीमा आवद्ध भएर किसानले मनग्य आम्दानी गर्दै आएको नगर उपप्रमुख रमेशकुमार राउतले बताए । उनका अनुसार करिब ३० घरधुरी बदाम खेतीमा निर्भर छन् । 

उनले भने, ‘अहिले अझै बढी मात्रामा बदाम उत्पादन हुने गरेको थियो । पछिल्लो समय बसाइसराइ गरी स्थानीयबासी अन्यत्र जानेक्रम बढेकाले बदाम खेती गर्ने गर्ने किसान घटेका छन् । ’

बदामको पकेट क्षेत्र घोषणा, बाली संरक्षण, बढी उत्पादन गर्ने कृषकलाई प्रोत्साहन गर्ने कार्यक्रम गर्ने योजना रहेको उपप्रमुख राउतले बताए । हलेसी पर्यटकिय स्थल भएकोले उत्पादित बदाम मेला तथा अन्य ठाउँमा खपत हुने गरेको उनले सुनाए । 

स्थानीय स्तरमा उत्पादित लोकल बदाम जापानी संस्थाले फ्याक्ट्रिमा लगेर जाम बनाउने गरेको छ । उत्पादित जाम विदेशसमेत निर्यात हुने गरेको उनले बताए ।