रुपन्देही । स्वास्थ्य जनसंख्या तथा परिवार कल्याण मन्त्रालयको आयोजनामा बुटवलमा बिरामीको सुरक्षा समीक्षा तथा अभिमुखीकरण कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । 

लुम्बिनी प्रदेशभित्रका अस्पताल र आयुर्वेद अस्पताललगायत क्षेत्रका चिकित्सक नर्स तथा प्यारामेडीक्सलाई उपचारमा आउँदा ‘बिरामीको सुरक्षा कसरी हुन्छ भन्ने विषयमा समीक्षा गरिएको हो । 

बिरामीको सुरक्षा समीक्षा तथा अभिमुखीकरण कार्यक्रमको लुम्बिनी प्रदेश स्वास्थ्य जनसंख्या तथा परिवार कल्याण मन्त्रालयका सचिव डा. विकास देवकोटाले उद्घाटन गरेका छन् ।

उद्घाटन कार्यक्रममा बोल्दै सचिव डा देवकोटाले पछिल्लो समयमा बिरामीको सुरक्षा विश्व व्यापी रुपमा चुनौती बनिरहेका बेला सामाजिक उत्तरदायित्वअन्तर्गत मन्त्रालयले लुम्बिनी प्रदेशमा पहिलोपटक यस्तो कार्यक्रम सुरु गरेको बताए । 

सचिव देवकोटाले अस्पतालमा आउने बिरामीलाई ख्याल गर्न निर्देशनसमेत दिए । 

अस्पतालमा भर्ना हुनेमध्ये एक बिरामीमा नकारात्मक असर पर्ने जसको असर सामान्यदेखि मृत्युसम्म हुने गरेको छ । अधिकांश समयमा गलत संक्रमण देखिने, गलत शल्यक्रिया हुने, गलत औषधि प्रयोगका लागि निर्देशन हुने, औषधिको मात्रा बढी हुने, अस्पतालभित्र चोटपटक लाग्नेजस्ता कुरा हुने गरेको भन्दै डा देवकोटाले बिरामीको सुरक्षाका यस्ता विषयमा आवश्यक नीति र प्रक्रियाअनुसार काम गर्नुपर्ने बताए । उनले स्वास्थ्यकर्मीको लागि यी र यस्ता कार्यक्रमका लागि बजेट विनियोजन गरेको बताएका छन् ।

कार्यक्रममा प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशक डा. विनोद गिरीले अस्पतालमा उपचारका लागि आउने बिरामीलाई बोली ब्यवाहरले समस्या भएको भन्दै उपचारमा संग्लन चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मीले ध्यान दिन आवश्यक रहेको बताए । 

स्वास्थ्य जनसंख्या तथा परिवार कल्याण मन्त्रालयका नीति तथा कार्यक्रम महाशाखा प्रमुख राजेन्द्र पन्थीले बिरामीको सुरक्षाका लागि डव्लु एचओ तथा नेपाल सरकारको प्रोटोकलअनुसार उपचार गर्नुपर्ने बताए । उनले बिरामीको सुरक्षा अस्पतालमा आउँदा महत्त्वपूर्ण कुरा हुनेसमेत बताए । सहभागीलाई स्वास्थ्य जनसंख्या तथा परिवार कल्याण मन्त्रालय आयुर्वेद महाशाखा प्रमुख वरिष्ठ चिकित्सक डा पुष्प राज पौडेलले सहभागीलाई प्रशिक्षण दिएका थिए ।

बिरामी सुरक्षा भनेको के हो ?

रोगी सुरक्षा एक स्वास्थ्य हेरचाह अनुशासन हो जुन स्वास्थ्य सेवा प्रणालीमा विकसित जटिलता र स्वास्थ्य सेवा सुविधाहरूमा रोग हानिको परिणामस्वरूप वृद्धिको साथ देखापर्‍यो। यसले स्वास्थ्य सेवाको प्रावधानको क्रममा बिरामीहरूलाई हुने जोखिम, त्रुटि र हानिलाई रोक्न र कम गर्ने लक्ष्य राख्छ। अनुशासनको आधारशिला त्रुटि र प्रतिकूल घटनाहरूबाट सिक्ने आधारमानिरन्तर सुधार हो।

गुणस्तरीय अत्यावश्यक स्वास्थ्य सेवाहरू प्रदान गर्न बिरामीको सुरक्षा आधारभूत छ। वास्तवमा, विश्वभर गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा प्रभावकारी, सुरक्षित र जनकेन्द्रित हुनुपर्छ भन्नेमा स्पष्ट सहमति छ। साथै, गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवाका फाइदाहरू प्राप्त गर्न स्वास्थ्य सेवाहरू समयसापेक्ष, समतामूलक, एकीकृत र प्रभावकारी हुनुपर्छ।

बिरामी सुरक्षा रणनीतिहरूको सफल कार्यान्वयन सुनिश्चित गर्न; स्पष्ट नीतिहरू, नेतृत्व क्षमता, सुरक्षा सुधारहरू ड्राइभ गर्न डेटा, दक्ष स्वास्थ्य सेवा पेशेवरहरू र तिनीहरूको हेरचाहमा बिरामीहरूको प्रभावकारी संलग्नता, सबै आवश्यक छ।

हानिको बोझ

असुरक्षित र गुणस्तरहीन स्वास्थ्य सेवाका कारण हरेक वर्ष लाखौँ बिरामीहरू घाइते वा मृत्यु हुने गर्छन्। स्वास्थ्य सेवासँग सम्बन्धित धेरै चिकित्सा अभ्यास र जोखिम बिरामीको सुरक्षाको लागि प्रमुख चुनौतीहरूको रूपमा देखा परिरहेका छन् र असुरक्षित हेरचाहको कारणले हानिको बोझमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याउँछन्। तल केही बिरामी सुरक्षा अवस्थाहरू छन् जसले सबैभन्दा चिन्ताको कारण बनाउँछ।

औषधि त्रुटि स्वास्थ्य सेवा प्रणालीहरूमा चोटपटक र बच्न सकिने हानिको प्रमुख कारण हुन्छन् विश्वव्यापी रूपमा, औषधि त्रुटिहरूसँग सम्बन्धित लागत वार्षिक रूपमा ४ बिलियन अनुमान गरिएको छ ।