शिवराज सुवेदी, नगरप्रमुख, बुटवल उपमहानगरपालिका 

 

संविधानमै किटान गरेर राज्यशक्तिको बाडँफाँड र त्यसको प्रयोग गर्ने अधिकार प्राप्त स्थानीय तहको निर्वाचनमार्फत जनताले आफ्नो सबैभन्दा नजिकको सरकार प्राप्त गरेका छन्, संघीयताको असली कार्यान्वयन भएको अनुभूति गरेका छन् । यस अवधिमा कानुन निर्माण, समृद्धिका आधार तय गर्ने र तिनलाई क्रमशः कार्यान्वयन गर्ने काम भइरहेका छन् । 

 

संविधानले प्रत्याभूत गरेका कार्यकारिणी, व्यवस्थापिकीय र न्यायिक अधिकारहरूको सदुपयोग गर्दै राज्य सत्ताको स्रोत र शक्तिमा जनताको पहुँच स्थापित भएको विषयलाई सकारात्मक रूपमा लिनुपर्छ । 

 

हामीले बुटवलका खास पहिचानमध्ये तीनवटालाई प्राथिमकतामा राखेर प्रतिविम्बित गर्ने प्रयास गरेका छौं । यो बुटवल भनेको बुद्धावलीको अर्थात् गौतमबुद्ध डुल्ने र विचरण गरेको बुद्धावलीको क्षेत्र हो, यो बुटवल भनेको आदिमानवको अवशेष फेला परेको मानवसभ्यताको क्षेत्र हो र यो बुटवल राष्ट्रिय स्वाभिमानको किल्ला जितगढी सम्पदाको क्षेत्र हो । यिनैलाई प्रतिविम्बित गर्नेगरी बुद्ध, रामापिथेकश र कर्णेल उजीरसिंहलाई स्थानीय पाठ्यक्रममा समावेश गर्ने, तिनैमा केन्द्रित पर्यटन सर्किट बनाउने र साकार पार्ने काम गरिरहेका छौं । हामीले बुटवल प्रवेश गर्ने जोकोहीले पनि यीनै पहिचान देखेर केही बुझ्ने र गौरव गर्न सक्ने बनाउने पहल गरिरहेका छौं । 

 

पहिले आफूहरूलाई शासकका रूपमा होइन, सेवकका रूपमा लिएर काम गरेका छौं । सेवकका रूपमा रहेर बुटवलका लागि के(कस्ता योजना तय गरिए र ती योजनाहरूको कार्यान्वयन गर्ने के कस्ता कार्यक्रम बनाइए भन्‍ने कुराकै आधारमा मूल्याकंन हुने हो । हामीलाई विश्वास छ, यो अवधिमा हामीले बृहत् बुटवलको अवधारणा बनाएर त्यसलाई साकार पार्नेतर्फ महत्वपूर्ण काम गरेका छौं ।

 

ऐतिहासिक नगरी बुटवललाई पहिलो कार्यकालमा के कस्तो बनाउने, त्यसपछिको दश वर्षमा कस्तो बनाउने, २० वर्षमा कस्तो र आगामी ५० वर्षमा कस्तो बनाउने भन्‍ने दीर्घकालीन महत्वका योजना तय गरिएको छ । 

 

त्यसरी योजना तय गर्दा हामीले प्रत्येक वडा, प्रत्येक टोल बस्तीमा पुगेर विभिन्‍न चरणमा छलफल चलायौं । समुदायको चाहना र अपनत्व झल्किने गरी योजना छनौट र ती योजनालाई कार्यान्वयन गर्ने उपयुक्त कार्यक्रम पनि बनाएका छौं । तिनै कार्यक्रमहरूलाई अहिले अगाडि बढाइरहेका छौं । 

 

अबको कम्तीमा ५० वर्षपछिको यहाँको जनघनत्वको अनुमान गर्दै बृहत् बुटवलको खाका बनाउने र त्यसलाई प्राथमिकताका आधारमा कार्यान्वयन गर्दै जाने काम भइरहेको छ । हामीले बनाएको सहरी विकास गुरुयोजनाले पनि आगामी केही दशकपछिको अवस्थाको आँकलन गर्दै सोही अनुरूपका योजना छनौट गरेको छ ।

 

शिक्षा, स्वास्थ्य, उद्योग, व्यापार, कृषि, पर्यटन र रोजगारीलाई बुटवलको समृद्धिका आधारमा रूपमा लिने र तिनलाई साकार पार्नेगरी गुरुयोजनामा समेटिएको छ । अहिलेको घना बस्तीमा बिजुली, पानी, फुटपाथ, सरसफाइ, सुरक्षाको प्रबन्ध र नयाँ बस्ने बस्तीलाई प्लानिङसहितको स्याटेलाइट सिटीका रूपमा विकास गर्नेगरी प्राविधिक अध्ययन पूरा भएको छ । बुटवलमा बहुतलाका बहुउद्देश्यीय भवन निर्माण गर्ने, योजनाबद्ध सहर निर्माण गर्ने र ती बस्तीलाई नयाँ उपसहरका रूपमा विकास गर्नेगरी काम अगाडि बढिरहेको छ । 

 

चुनावमा जनताबाट मत जित्ने मात्रै होइन मन जित्नुपर्छ । खासमा भन्‍ने हो भने हामीले चुनावमा गरेको घोषणाभन्दा धेरै काम गरेका छौं । हामीले यसका लागि कुनै बनावटी र असम्भव कुरा गरेनौं । जनताकै बीचबाट राजनीतिक नेतृत्वमा स्थापित भएका कारणले पनि हामीलाई समाजको यथार्थ अवस्थाको ज्ञात थियो ।

 

यसमा पनि अहिलेको पुस्ताले अनेक प्रविधिको प्रयोग गरेर हाम्रो देशको अवस्था र अरु मुलुकको अवस्थाका बारेमा दाँजेर विश्लेषण गर्न सक्ने अवस्था छ । यसर्थ हामीले चुनावमा बुटवललाई मुलुकको एउटा सभ्य, सुसंस्कृत, समुन्‍नत र सबल सहरका रूपमा विकास गर्न सकिन्छ र त्यसका लागि के कस्ता कार्यक्रम गर्न सकिन्छ भन्दै तय गरेका थियौं । अहिले त्यसबेला गरेका घोषणाअनुरूपका काम भएका छन् । घोषणापत्रमा भएकाभन्दा धेरै काम पनि भएका छन् । सबै कामका फेहरिस्त यो एउटा बसाइमा व्यक्त गर्न सम्भव हुँदैन । हामीले के के काम गर्‍यौं, के कस्ता परिवर्तन ल्यायौं भन्‍ने बारेमा हाम्रा प्रगति समीक्षा सामग्री उपलव्ध छन् । तिनलाई अध्ययन गर्नुहुन अनुरोध छ । 

 

संघीयता कार्यान्वयनको यो पहिलो प्रयासमा अरु मुलुकका तुलनामा हामीकहाँ धेरै काम सम्पन्‍न भएका छन् जुन शुभसंकेत हुन् । यसमा पनि हामीलाई दुई वर्षदेखि कोभिड महामारीले सताएको अवस्था छ र महामारीबाट जोगिँदै, जोगाउँदै सेवाप्रवाह सूचारु राख्नुपर्ने पनि छ । यद्यपि यो अवधिमा हामीले बुटवल चिनाउने धेरै महत्वका काम गरेका छौं, अगाडि बढाएका छौं । 

 

जनप्रतिनिधिका रूपमा आइसकेपछि नगर गौरव, प्रदेश सरकारसँगको सहकार्यमा अगाडि बढाइएका प्रदेश गौरव र संघीय सरकारसंगको सहकार्यमा राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाहरूको पूर्णता दिनेतर्फ ध्यान दियौं ।

 

वडालाई सेवाकेन्द्रका रूपमा सञ्चालन गर्न भवन निर्माण, प्रमुख प्रशासकीय भवन निर्माण, नगर शिक्षा योजना, सहरी विकास गुरुयोजना निर्माणदेखि बुटवललाई डिजिटल सहरका रूपमा विकास गर्ने कुरा, सहयोगापेक्षी सडकमानवमुक्त र लैंगिक हिंसामुक्त सहर घोषणा गर्ने कुरा, समृद्धिका आधार तय गर्ने कुरा, राष्ट्रिय स्वाभिमानको जितगढी सम्पदाको संरक्षण, विस्तार र त्यसलाई उजागार गर्ने कुरा, बुटवलमा जितगढी संग्रहालय बनाउने कुरा, मुलुककै पहिलो ढुवानीग्राम निर्माणको कुरा, बुटवल वधशाला निर्माणको कुरा, सिमसारको संरक्षण गर्दै डुंगा सयर गर्न मिल्ने बैठौलिया ताल विस्तारको कुरा, बहुउद्देश्यीय सपिङ कम्प्लेक्स निर्माणका कुरा, आन्तरिक वाइपास सडक निर्माण, पुलपुलेसा निर्माण, उज्यालो सहर निर्माण सम्पन्‍न भइसकेका छन् ।

 

यसका अतिरिक्त कैयन महत्वका काम हामीले सम्पन्‍न गरिसकेका छौं र जारी राखेका पनि छौं । समग्र बुटवल एक विद्यालयको अवधारणा तय गरेर त्यसलाई कार्यान्वयन गर्ने चरणको सुरुआत गरिएको छ । यो अवधारणा मुलुकमै नमुना हो भन्‍नेमा म ढुक्क छु । यसका बारेमा अलग्गै छलफल गर्नुपर्ने छ । 

 

समृद्ध बुटवल, सुखी बुटवलवासी भन्‍ने मूल नारासाथ नगरसभाबाट पारित विकास गुरुयोजना र निर्वाचनका समयमा घोषणापत्रमार्फत जनतासँग गरिएका प्रतिबद्धताहरूको आवधिक, मध्यकालीन र दीर्घकालीन योजनाअनुरूप कार्यान्वयन गरिरहेका छौं । भौतिक विकास र मानवीय विकासको सन्तुलनसहित नगर सरकारले अगाडि सारेका बहु वर्षे परियोजनाहरू र जनतासँग प्रत्यक्ष जोडिएका सवालहरू प्राथमिकतामा राखेर कार्यान्वयन गरिरहेका छौं । आवधिक योजनाहरू पूरा हुने र दीर्घकालीन महत्वका योजनाहरू प्रभावकारी रूपमा अगाडि बढिरहेको अवस्था छ ।

 

उपलव्ध साधन, स्रोत, उपलव्ध जनशक्ति, विद्यमान नागरिक चेतना र हामीकहाँ रहेको सामर्थ्यका आधारमा गर्न सकिने धेरै काम अगाडि बढाएका छौं । हाम्रा खास व्यक्तिगत चाहना केही थिएनन् जे चाहना अर्थात् प्रतिबद्धता थिए सार्वजनिक रूपमै भन्दै आएका थियौं । विश्वव्यापी कोभिड महामारी र त्यसले उत्पन्‍न गराएका अनेकौं असरका कारणले कतिपय काम प्रभावित भए र केही अतिरिक्त समय पनि लाग्यो । जुन अस्वाभाविक र हामीकहाँ मात्रै आइपरेको समस्या होइन । धेरै काम गर्न सकिन्छ, समृद्धिको लक्ष्य हासिल गर्नका लागि प्रभावकारी जग बसाल्ने, सहज बाटो बनाउन सकिने योजना तय गरेका कारणले पनि गर्न नसकिने भन्दा पनि गर्न सकिने धेरै काम छन् ।