बागलुङ– हिउँदमा जलचरको बासस्थानसमेत मेटिने टिमुरे खोला मनसुन सुरु हुनासाथ उन्मत्त भएकोे छ । आकाश गर्जिंदा टिमुरेले आसपास क्षेत्रको जंगल तथा बस्तीबाट आउने भल बाढीको आश गर्छ । 

हिले टिमुरेलाई जवानीको वेग थप तीव्र बनाउन गाउँ–गाउँमा खुलेका सडकले साथ दिएका छन् । सडक बनाउँदा फालिएको माटो र भलबाढीसँगै वर्षायाममा सर्सिएका पानीका मूलले टिमुरे अचेल वेगमा छ । 

वर्षायाम सुरु भएसँगै टिमुरेखोलाले आफ्नो यौवन जसरी देखाउँछ, त्यसको असर र प्रभाव मानव बस्तीमा भने हरेक वर्ष पार्ने गरेको छ । बस्ती नजिकैबाट बग्ने खोलामा पुल नभएका कारण सर्वसाधारणले हरेक बर्खायाममा दुःख पाउने गरेका छन् । 

विद्यालय उमेरका बालबालिका खोलाबाट सबैभन्दा धेरै प्रभावित छन् । आदीकालमा प्रयोगमा आउने गरेको साँघुकै भरमा अहिले पनि आउजाउ हुने गरेको स्थानीय होमनाथ शर्माले बताए । 

वारि फेदी, भँडारलगायत गाउँ छन् । पारिको जैमिनी प्राथमिक विद्यालयमा हरेक वर्ष बालबालिका जोखिम मोलेरै विद्यालय पुग्ने प्रधानाध्यापकसमेत रहेका शर्माले जानकारी दिए ।

‘हिउँदमा खोलाको पानी निकै सानो हुन्छ, वर्षाको समय उर्लिएर आउजाउ बन्द हुन्छ,’ शर्मा भन्छन्, ‘जोखिम मोलेर विद्यालय, खेतीपातीको काम गर्नुपरेको छ ।’ केही वर्षअघिसम्म खोला तर्दा बगाएर केही मानिसको मृत्यु हुने गरेको स्मरण शर्मा गर्छन् । हरेक वर्ष स्थानीयले खोलामा साँघु बनाउँछन् । जंगलबाट काठपात बोकेर बनाइएको साँघु एक वर्षभन्दा टिक्दैन ।

हरेक दिन सयौँ मानिस आउजात गर्ने खोलामा साँघुसमेत बर्सेनि बग्दा जोखिम बढेको स्थानीय कुलराज आचार्यले बताए । गाउँमा युवा पुस्ता कम रहेकाले ठूला काठ बोकेर साँघु बनाउने कामसमेत कठिन रहेको उनले जानकारी दिए । 

टिमुरे खोलामा पुल निर्माणका लागि सर्वेसमेत भएको छ । तर, बजेट व्यवस्थापन हुन नसकेका कारण समस्या कायम रहेको प्रअ शर्माले बताए । ‘दुई पटकसम्म सर्वे भइसक्यो तर पुल बन्ने छाँटकाँट छैन,’ शर्माले भने, ‘सरोकारवालाको ध्यानै पुगेन ।’ कुश्मी प्राथमिक विद्यालयका १५ जना विद्यार्थी हरेक दिन यो खोला तरेर विद्यालय पुग्छन् ।

त्यसबाहेक खेतीपाती, मेला बजार गर्नेहरूको दिनमै सयौँको संख्यामा आउजाउ गर्ने शर्माले बताए । टिमुरे खोलामा पुल नबन्दा साविकको कुश्मीशेराका वडा नम्बर ९, ८, ७ र दमेक गाविसको तल्लो भेग तथा रायडाँडा गाविसको तल्लो भेगमा रहेका बस्तीका सर्वसाधारण मर्कामा परेका छन् । यो वर्ष पनि युवाहरू जुटेर साँघु बनाएका छन् ।