शंकर राई, नगरप्रमुख
लेटाङ नगरपालिका, मोरङ
मोरङको लेटाङ नगरपालिका प्रमुख शंकर राई निर्वाचनका बेला घोषणापत्रमा उल्लेख गरिएका अधिकांश योजना निर्माण भएका र हुँदै गरेको बताउँछन् । धिमाल आदिवासीको बसोबास रहेको लेटाङमा नगर प्रमुखमा निर्वाचित भएपछि राईले गरेका काम, अधिकारसम्पन्न स्थानीय सरकारको प्रमुख हुँदाको अनुभव, लेटाङले अघि सारेका विकास योजनाबारे गरिएको कुराकानी :
प्राचीन समय लेटाङ आदिवासी धिमालको राजधानी सहर थियो भनिन्छ । तपाईं नगरप्रमुख भएपछि धिमाललगायत अन्य आदिवासीको उत्थानका लागि के–के पहल गर्नुभयो ?
हामी निर्वाचित भएर आउँदा केही घोषणा गरेका थियौँ । हामीले केही काम गर्ने अवसर पायौँ । यहाँको ७० प्रतिशत भूभाग दुर्गम र ३० प्रतिशत सुगम हो । धिमालको उद्गम स्थलअन्तर्गत १ नम्बर वडामा पर्दछ । जनप्रतिनिधि पाएपछि धिमाल आदिवासीको धर्म, संस्कृति, भाषा, पूजा गर्ने मन्दिर संरक्षण गरिएको छ । स्थानीयले निवेदन दिए । धार्मिक मेला लगाउने, पूजा लगाउने मन्दिर निर्माण गर्न माग गरे । हामीले आदिवासीको माग सम्बोधन गर्यौँ ।
तपाईं लेटाङलाई कस्तो नगर बनाउँछु भनेर निर्वाचित हुनुभएको हो ?
सुन्दर लेटाङ नगरपालिका र समृद्धि लेटाङ नगरपालिका बनाउने हाम्रो योजना थियो । त्यो योजना पूरा गर्न स्थानीयले मत दिए । हामीले त्यो घोषणा पनि पूरा गरेका छौँ । त्यसका निम्ति हामीले बोलेका कुरा पनि सम्पन्न गरेका छौँ । नगरपालिकाले पाउने सुविधा कटाइदेऊ, फुसको छाना हटाइदेऊ भनेर हामीले अभियान चलायौँ । ऐन बनाएर हामीले यो काम गर्न सफल भयौँ । पहिलो पटक फुसको छानो हटाएर हामीले टिनको छाना लगाउने पहिलो पालिका बन्ने इतिहास बनाउन पनि सफल भयौँ । अहिले पनि हाम्रो नागरिक खुसी छन् । नगरप्रमुखले सुविधा नलिएर आफ्नो प्रतिबद्धता पु¥याइदिए भन्ने नगरबासीले भन्ने गर्नुभएको छ ।
निर्वाचनमा तपाईंले कल्पना गरेका र प्रतिबद्धता जनाएका कति काम पूरा भए ?
अहिले हामीले जति पनि परिकल्पना, संकल्प गरेका कुरा पूरा गर्न नसके पनि सुरुआत गरेका छौँ । घोषणापत्रका अधिकांश कामलाई हामीले अघि बढाएका छौँ । जस्तापाता बाँड्यौँ, पुस्ताौँदेखि बसेका बुबाआमाले नागरिकता पाएका थिएनन् । हामीले नागरिकता दिएर राज्यबाट पाउने सेवा–सुविधा प्रदान गर्यौँ ।
कोरोना महामारी नियन्त्रणमा ‘फ्रन्टलाइनर सरकार’ का रूपमा काम गर्दा के–के कठिनाइ भोग्नु परिरहेको छ ?
हाम्रो नगरपालिका मात्रै नभई देश नै महामारी रोक्न खटिएको छ । हामीले विकासभन्दा पनि विनाशबाट नागरिकको जीवन जोगाउनुपर्छ भनेर महामारी सुरु भएदेखि नै त्यसतर्फ लाग्यौँ । चिकित्सक उपलब्ध गरायौँ । मास्क वितरण गर्नेदेखि जनचेतनामूलक कार्यक्रम पनि सञ्चालन ग¥यौँ । अपुग पैसा संघ र प्रदेश सरकारसँग मागेरै भए पनि नागरिकको जीवन रक्षा गर्नुपर्छ भनेर प्रण लियौँ । विभिन्न संघ–संस्थासँग पनि समन्वय गरेर महामारी नियन्त्रण गर्न पहल गर्यौँ । पैसा छुट्याएर, चिकित्सकलाई राखेर हामीले विपद् व्यवस्थापन समिति, खरिद व्यवस्थापन समिति बनाएर महामारी नियन्त्रण गर्नेतर्फ लाग्यौँ । आइसोलेसन, क्वारेन्टाइन निर्माण, बिरामीको घरमै गएर उपचार र औषधी वितरण पनि गर्यौँ ।
अन्त्यमा, अधिकारसम्पन्न स्थानीय सरकारको प्रमुख भएर चार वर्षसम्म काम गर्दाको अनुभव कस्तो रह्यो ?
चार वर्ष हाम्रा लागि मात्र नभई ७ सय ५३ वटै स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिलाई फलामको चिउरा चपाए बराबर भयो भन्ने महसुस गरेका छौँ । हामीले चुनाव जितेर आएको वर्ष बाढीका कारण नागरिकले ठूलो समस्या भोगे । जनतामा महत्त्वाकांक्षा हुने र त्यो तत्काल पूरा गर्न सकेनौँ । त्यसपछि महामारीले दुई वर्ष समस्या पा¥यो । तर, सुझबुझ ढंगले हामी अघि बढ्यौँ । नागरिकको स्वास्थ्य, कृषि, शिक्षा क्षेत्रमा हामीले केही नयाँ कार्यक्रम ल्याएर अघि बढायौँ । हामीले योग्य नागरिक बनाउन तालिम दिएका छौँ । परिकल्पना गरेअनुसार काम गर्न नसके पनि धेरै योजनालाई अघि बढाएका छौँ ।